Regulacja pompy ciepła w okresie zimowym nie musi być skomplikowana. Wystarczy poznać optymalne ustawienia pompy ciepła, które sprawdzą się nawet przy dużych mrozach. W tym tekście odpowiemy na szereg pytań związanych z pracą pompy ciepła zimą, a także podpowiemy, w jaki sposób można oszczędzić prąd i podnieść wydajność tego urządzenia bez straty komfortu cieplnego.
Z tekstu dowiesz się:
- jak przebiega regulacja pompy,
- dlaczego nie należy wyłączać grzałki,
- czego nie należy robić zimą, aby pompa działała bez zarzutów.
Czas pracy pompy ciepła w ciągu roku zależy od całego szeregu ustawień. Takie pojęcia, jak krzywa grzewcza, nastawa czy regulator są Ci obce? Z naszego artykułu dowiesz się, co oznaczają, a także na co należy zwrócić szczególną uwagę, aby Twoje urządzenie oraz cała instalacja centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej działała bez zarzutu, także w największe mrozy!
Jak ustawić pompę ciepła? Regulacja urządzenia
Główna regulacja urządzania odbywa się na podstawie prostego algorytmu opartego na pomiarze temperatury zewnętrznej. W sterowniku zaprogramowana jest nastawa, która określa, jaka temperatura będzie kierowana na naszą instalację, w zależności od tej panującej temperatura na zewnątrz.
W przypadku spadku temperatury zewnętrznej, czyli wzrostu strat ciepła, wzrasta temperatura zasilania. Analogicznie dzieje się również w drugą stronę. Dzięki temu nie ma konieczności zmian w ustawieniach w przypadku przyjścia nagłych mrozów. Dodatkowo w sterowniku sensoCOMFORT marki Vaillant możemy również wzbogacić sterownie o kontrolę temperatury w pomieszczeniu. W przypadku przekroczenia ustawionej temperatury w pomieszczeniu, chwilowo wyłącza się ogrzewanie, tak aby nie przegrzewać budynku i praca pompy ciepła wznawia się w momencie spadku temperatury.
Sterownie za pomocą temperatury pokojowej jest szczególnie przydatne w przypadku ogrzewania grzejnikowego, w którym bezwładność grzejnika jest zdecydowanie mniejsza niż ogrzewania podłogowego. Ogrzewając budynek przy pomocy tylko ogrzewania podłogowego, dobrze zaprogramowana krzywa grzewcza nie spowoduje przegrzewania budynku. Dodatkowo sterownik Vaillant wyposażony jest w funkcję autoadaptacji krzywej grzewczej, która dobierze ją jeszcze precyzyjniej. Regulator kontroluje przez kilka dni temperaturę zewnętrzną oraz wewnętrzną i na tej podstawie określa nachylenie krzywej grzewczej.
Parametry pracy pompy ciepła a grzałka elektryczna
Pamiętaj, że grzałka elektryczna jest integralną częścią pompy ciepła i w dobrze dobranym systemie ma prawo się załączyć. Bardzo dużym błędem jest wyłączanie grzałki elektrycznej w celu redukcji zużycia prądu w okresie zimowym. W poprawnie dobranym urządzeniu grzałka będzie się załączała przy -7°C czy -10°C na zewnątrz i jest to poprawne działanie.
Analizując rozkład temperatur zewnętrznych i liczbę godzin, w których one występują, możemy zaobserwować, że najczęściej występującą temperaturą w okresie grzewczym w 2018 roku (od 1 września do 30 maja) w stacji meteorologicznej Poznań było +1°C.
Liczba godzin z temperaturami poniżej -7°C jest niewielka, a energia, która potrzebna jest do ogrzania budynku stanowi około 9% całkowitej dostarczanej w okresie grzewczym. W momencie odłączenia grzałki nie wyłącza się sprężarka, co znaczy, że tylko część z tych 9% stanowi grzałka.

Grzałka jest pomocniczym elementem, jedynie dodatkiem, a nie głównym źródłem ciepła. W dobrze dobranym urządzeniu i parametrach pracy pompy ciepła udział jej pracy to niecałe 3% całkowitej energii. Wyłączenie grzałki, która generuje bardzo małe zużycie, może prowadzić do wydłużenia pracy sprężarki, niedogrzania budynku oraz wprowadzenia urządzenia w stan awarii.
Nie zapominaj więc włączyć jej na okres zimowy! Jeśli w Twoim przypadku grzałka załącza się dużo wcześniej, warto sprawdzić nastawy punktu biwalentnego. Doradcy techniczni Vaillant, wykonując dobór oraz symulację pracy pompy ciepła, określają punkt biwalentny, czyli temperaturę, przy której grzałka elektryczna powinna się dołączyć. Jeśli w Twoim regulatorze wartość ta jest zbyt wysoka lub zbyt niska, pompa może działać niewłaściwie.
Inną nieodpowiednią nastawą może być sposób sterownia. Wyżej opisany scenariusz to tryb pracy biwalentnej równoległej. Zmieniając tryb pracy na alternatywny, po przekroczeniu zadanej temperatury wyłącza się sprężarka i pracuje tylko drugie źródło ciepła. Jeśli Twoim drugim źródłem ciepła jest grzałka, nie warto wybierać tego tryb pracy i należy wrócić do nastaw punktu biwalentnego.
Pompa ciepła zimą – czego nie robić?
Głównym czynnikiem wpływającymi na sprawność i pracę pompy ciepła, takiej jak np. flexoCOMPACT exclusive jest różnica pomiędzy temperaturą dolnego źródła oraz temperaturą zasilania. W przypadku dużych mrozów różnica ta jest największa. Wynika to nie tylko z tego, że na dworze jest najzimniej, ale również z tego, że w oparciu o krzywą grzewczą potrzebujemy wtedy najwyższej temperatury zasilania. Zależy ona od tego, jakiej temperatury oczekujemy w budynku. Najbardziej kosztownym i niezalecanym rozwiązaniem jest mocne przegrzewanie budynku podczas dużych mrozów. Utrzymywanie komfortowej temperatury na poziomie 21°C będzie dużo tańsze niż 24°C, szczególnie podczas dużych mrozów. Zmniejszanie temperatury o jeden stopień na noc również nie jest złym pomysłem, jednak duże zmiany temperatury nie będą korzystne dla naszego układu. Nie zalecamy również wychładzania budynku oraz schodzenie z temperaturą poniżej 17°C. W przypadku wyjazdów zimowych możemy ustawić liczbę dni poza domem i wprowadzić datę powrotu, tak by system z pompą ciepła miał odpowiedni czas na ogrzanie budynku.
Korzystając z tańszej taryfy nocnej, np. G12, nie warto wygrzewać zasobnika już w początkowych godzinach niskiej taryfy. Lepiej ustawić program czasowego tak, aby pompa pracowała przez dwie ostatnie godziny, np. 4:00-6:00, w celu ograniczenia start postojowych.
Optymalne ustawienia pompy ciepła to też korzystanie z programów czasowych, jak przykładowo czas pracy pompy cyrkulacji. W większości przypadków nie ma potrzeby, by pompa cyrkulacyjna pracowała całą dobę. W regulatorze sensCOMOFORT Vaillant możemy wybrać kilka przedziałów, kiedy pompa cyrkulacyjna się uruchomi. Skrócenie czasu pracy cyrkulacji spowoduje skrócenie pracy pompy ciepła, co w sezonie zimowym przełoży się na oszczędności.
Pamiętaj, że zaprogramowane urządzenie będzie działać poprawnie zarówno latem, jak i zimą. Obecnie sterowniki pompy ciepła mają wiele nastaw, dlatego warto wybierać instalatorów, którzy mają doświadczenie i odpowiednio uruchomią nasze urządzenie. Firma Vaillant posiada 2-etapowy system montażu i uruchomienia. W pierwszym etapie instalator montuje urządzenie, natomiast pierwsze uruchomienie oraz zaprogramowanie wykonuje osoba z dużo większym doświadczeniem. Dzięki temu masz pewność, że urządzenie zostało poprawnie zamontowane, a wybrane nastawy zapewnią tanie i niezawodne użytkowanie.